TÜRKİYE-HİNDİSTAN EKONOMİK VE TEKNİK İŞBİRLİĞİ KARMA KOMİTESİ SEKİZİNCİ DÖNEM TOPLANTISI MUTABAKAT ZAPTI
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti arasında 13 Temmuz 1978 tarihinde imzalanan Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması’nın 4. Maddesi uyarınca kurulan Türkiye-Hindistan Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komitesi Sekizinci Dönem Toplantısı, 8-9 Şubat 2000 tarihleri arasında Yeni Delhi’de yapılmıştır.
Türk Heyeti’ne Devlet Bakanı Prof. Dr. Abdulhaluk Mehmet Çay, Hindistan Heyeti’ne ise Sanayi ve Ticaret Bakanı Murasoli Maran başkanlık etmişlerdir.
Türk ve Hindistan Heyetleri sırasıyla Ek (I) ve Ek (II)’de gösterilmiştir.
Ziyareti sırasında Abdulhaluk Mehmet Çay, Hindistan Cumhurbaşkanı Kocheril Raman Narayanan tarafından kabul edilmiş ve Yüzey Taşımacılığı Bakanı Shri Raj Nath Sing ile Bilim ve Teknolojiden Sorumlu Devlet Bakanı Shri bache Singh Rawat’a nezaket ziyaretinde bulunmuştur.
Heyetler arasındaki görüşmeler, iki ülke arasındaki dostane ilişkileri ve ticari ve ekonomik ilişkilerin karşılıklı yarar esasına göre güçlendirilmesi ve daha da geliştirilmesi arzusunu yansıtan nazik bir hava içerisinde geçmiştir.
Açılış oturumunda, Heyet Başkanları, ülkelerinin ekonomik durumları hakkında kapsamlı açıklamalar yapmışlar ve Türkiye ile Hindistan arasında ikili ekonomik ve ticari ilişkilerdeki gelişimi gözden geçirmişlerdir.
Toplantı sırasında, karşılıklı ilgi duyulan çeşitli konular görüşülmüş ve bu görüşmelerin sonuçları aşağıda özetlenmiştir:
TİCARİ İLİŞKİLER
Ticaret Seviyesi
1. Taraflar, ikili ticaretlerindeki gelişimi gözden geçirmişler ve son on yılda ticaret hacmindeki artış eğiliminden duydukları memnuniyeti not etmişlerdir.
Taraflar, ayrıca, ikili ticaretin dengeli ve karşılıklı yarar esasına dayalı olarak arttırılması ve çeşitlendirilmesi yönündeki kararlılıklarını ifade etmişlerdir. Taraflar, Türkiye ve Hindistan Cumhurbaşkanlarının belirlediği hedef doğrultusunda ticaret hacminin 2000’nin ilk yıllarında 1 milyar $ seviyesine çıkartılması yönünde çaba sarfedeceklerdir.
Taraflar, bu amaçla, Ek (III) ve Ek (IV)’de gösterilen ihraç edilebilir mal listelerini teati etmişlerdir. Bu listeler iş’ari mahiyette olup, listelerde yer almayan ürünlerin ticaretini engellemeyecektir.
Fuarlara Katılım
2. Taraflar, fuar ve sergilerin ticaretin teşvik edilmesindeki önemini dikkate alarak, firmalarını ve diğer kuruluşlarını birbirlerinin ülkelerindeki bu tip faaliyetlere katılmaları için daha fazla destekleme yönündeki arzularını tekrarlamışlardır.
Taraflar, bu çerçevede, Türkiye’nin 8-11 Şubat 2000 tarihlerinde Yeni Delhi’de düzenlenen “IT Asya 2000 Furaı”na katılmasından ve Hindistan’ın Ağustos/Eylül 2000 tarihlerinde düzenlenecek “İzmir Uluslararası Fuarı”na katılması yönündeki kararından duydukları memnuniyeti ifade etmişlerdir.
Ticari Bilgi Paylaşımı Konusunda İşbirliği
3. Taraflar, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi (İGEME) ile Hindistan Ulusal Ticari Bilgi Merkezi (NCTI) arasındaki “Mutabakat Zaptı”nın 1998 yılı Eylül ayında imzalanmış olmasını memnuniyetle not etmişler ve ülkeleri arasında elektronik iletişim ve ülke ve ürün profilleri aracılığıyla düzenli bilgi değişiminin aktif hale getirilmesi için daha somut adımların bir an önce atılması gerektiğini vurgulamışlardır.
4. Türk Tarafı, TÜBİSAD Bilgi İşlem Hizmetleri Derneği’nin, Hindistan Elektronik ve Bilgisayar Yazılımı ihracatını Geliştirme Kurumu (ESC) ile elektronik sektöründe donanım ve yazılım konusunda işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etmiştir.
İş Konseyi
5. Taraflar, İş Konseylerinin her iki ülkenin iş çevreleri arasındaki ziyaretlerin ve temasların kolaylaştırılmasında oynadığı rolü dikkate alarak, Türkiye-Hindistan Karma İş Konseyi’nin Dördüncü Dönem Toplantısı’nın gelecekteki bir üst düzey ziyaretle bağlantılı olarak yapılması yönündeki arzularını ifade etmişlerdir.
Bankacılık Alanında İşbirliği
6. Taraflar, malların ve ödemelerin düzenli bir biçimde akışını sağlamak amacıyla, bankacılık kuruluşlarını, doğrudan muhabirlik ilişkisi kurmaları ve her iki ülkedeki dış ticaret uygulamalarına ilişkin kural ve yöntemler konusunda bilgi değişiminde bulunmaları için teşvik etmeye karar vermişlerdir. Bu çerçevede, Hindistan Tarafı, bir Hindistan firmasının banka garantisi konusunda karşılaştığı zorlukları dile getirmiş ve Türk Tarafı’ndan konunun açıklığa kavuşturulmasını istemiştir.
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması
7. Taraflar, “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması”nın Hindistan Cumhurbaşkanı K.R. Narayanan’ın 16-21 Eylül 1998 tarihleri arasında ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret sırasında imzalanmış olmasını memnuniyetle not etmişlerdir.
Haşhaş Tonumu
8. Türk Tarafı, Türkiye’den sarı haşhaş tohumu ithalatına uygulanan gümrük vergilerinin hesaplanmasında Türk ihracatçılarının karşılaştıkları zorluklar hakkında Hindistan tarafına bilgi vermiştir. Hindistan Tarafı, konuyu ilgili kuruluşlar nezdinde incelemeyi ve Türk Tarafına bir cevap vermeyi kabul etmiştir.
Et ve Et Ürünleri İhracatı
9. Hindistan Tarafı, Türkiye’ye et ve et ürünleri ihraç edilmesine izin verilmesi konusundaki isteğini tekrarlamıştır. Hindistan Tarafı, ayrıca, sinirsiz ve kemiksiz olarak ihraç edilen Hindistan etlerinin şap virüsünden ari ve uluslararası standartlara uygun olduğunu belirtmiştir. Türk Tarafı, Hindistan Tarafına, Türkiye’ye et ithalatı konusunun Tarım ve Köyişleri Bakanı’nın bu yıl Şubat ayı sonunda Hindistan’a gerçekleştireceği ziyaret sırasında ayrıntılı bir şekilde ele alınacağını bildirmiştir.
Tekstil
10. Hindistan Tarafı, Türkiye’nin Hindistan’dan gerçekleştirilen tekstil ve giyim ürünleri ithalatında uyguladığı prosedürün basitleştirilmesini istemiştir. Türk Tarafı, Hindistan Tarafını tekstil sektöründe bir diyalog başlatılması için Türkiye’ye davet etmiştir.
Karşılıklı İlgi Duyulan Malların İhracı
11. Hindistan Tarafı, Türkiye’ye baharat ihracatının arttırılması yönündeki arzusunu ifade etmiştir. Türk Tarafı, Hindistan’ın talebini not etmiştir.
EKONOMİK VE TEKNİK İŞBİRLİĞİ
Sanayi
12. Taraflar, küçük ve orta ölçekli işletmeler alanında işbirliği imkanının bulunduğunu tekrarlamışlar ve ilgili kuruluşlarını bu alandaki işbirliğinin arttırılması yönünde teşvik etmeye karar vermişlerdir.
Taraflar, bu amaçla, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Hindistan Ulusal Küçük Ölçekli Sanayiler İdaresi (NSIC) arasında aşağıdaki alanlarda işbirliği yapılması için kısa zamanda bir işbirliği çerçevesi oluşturulabileceğini belirtmişlerdir.
Küçük ve orta ölçekli işletmelerle ilgili veri bankalarının karşılıklı kullanımı
Her iki ülkedeki küçük ve orta ölçekli işletmelerin faaliyetlerini koordine eden kurumlar arasında bilgi ve uzman değişimi
Her iki ülke sanayi firmalarının ürün ve teknolojilerinin tanıtılması amacıyla sergiler ve ticaret heyetleri düzenlenmesi
Hindistan Tarafı, ayrıca, özellikle araştırma kurumları ve sanayi kuruluşları arasında ortak hareket edilmesi yönünde işbirliği imkanlarını araştırmak üzere bir Türk heyetini Hindistan’a davet etmiştir.
Enerji
13. Taraflar, ilgili kuruluşlarını enerji alanında işbirliği yapmaları yönünde teşvik etmeye karar vermişlerdir. Bu çerçevede, Türk Tarafı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün (DSİ), Hindistan’daki muhatapları ile sulama ve drenaj sistemleri, sulama yönetimi ve tatlı su balıkçılığı konusunda bilgi ve uzman değişimi yoluyla işbirliği yapmaya hazır olduğunu tekrarlamıştır.
14. Türk Tarafı, Hindistan’ın sulama projeleri ve bölgesel kalkınma alanlarındaki tecrübelerini dikkate alarak, Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın (GAP), Hindistan’ın Sardar Sarova Projesi çerçevesinde sulama teknikleri, insan kaynaklarının geliştirilmesi, çevre düzenlemeleri ve araştırma enstitüleri konularında edindiği tecrübeleri paylaşmak arzusunda olduğunu ifade etmiştir.
15. Taraflar, TPAO ve ONGC-VL arasında gelişen işbirliğinden duydukları memnuniyeti ifade etmişler ve bu işbirliğinin kapsamının, geliştirilmiş petrol arama projeleri, yüzeyden hidrokarbon arama teknikleri, paleobatimetri, uzaktan algılama ve jeolojik veri tabanı konularında her iki ülkede düzenlenecek eğitim programları yoluyla genişletilmesine karar vermişlerdir.
Ayrıca, Türk Tarafı, TPAO ile Hindistan'daki muhatabı arasındaki mevcut işbirliğinin kapsamının karada ve denizde petrol ve gaz çıkarılması yönünde genişletilmesine hazır olduğunu ifade etmiştir.
Tarım
16. Taraflar, Hindistan uzmanlarının son iki yıl içerisinde yüksek kaliteli pamuk üretimi ve Ivesi koyunu yetiştiriciliği konularında Türkiye’ye yaptıkları ziyaretleri memnuniyetle not etmişler ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Hindistan Tarım Bakanlığı arasında gelecek ay imzalanacak olan “Mutabakat Zaptı”nın bu alandaki işbirliğini teşvik edeceğini belirtmişlerdir.
Türk Tarafı, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın, Hindistan Tarımsal Araştırma Konseyi (ICAR) ile biyolojik kontrol yöntemleri kullanılarak işlenmiş, yüksek kaliteli ve kimyasal madde içermeyen ürünler üretilmesi konusunda teorik ve pratik bilgi almak amacıyla işbirliği yapmak istediğini bildirmiştir.
Bilim ve Teknoloji
17. Taraflar, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Hindistan Bilimsel ve Sınai Araştırma Konseyi (CSIR) arasında 17 Eylül 1998 tarihinde “Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması” imzalandığını not etmişlerdir. Hindistan Tarafı, Türk Tarafına yeni bir Anlaşma taslağı iletildiğini belirtmiş ve bir cevap verilmesini istemiştir.
Türk Tarafı, ayrıca, TÜBİTAK’ın Hindistan Uzay Araştırma Kuruluşu (ISRO) ile Türkiye’de İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde kurulmakta olan Landstad, SPOT, ERS, Radarsat uydu verilerini alma kapasitesine sahip yer istasyonu üzerinden Hindistan’ın uzaktan algılama uyduları IRS-C1 ve D1’den görüntü alınması konusunda işbirliği yapmak arzusunda olduğunu tekrarlamıştır.
Ortak Yatırımlar
18. Taraflar, Türk ve Hindistan firmalarının her iki ülkede, telekomünikasyon teçhizatı ve tarım/tekstil makinaları üretimi, tekstil ürünleri, makine yedek parçaları, otomotiv ve oto yedek parçaları, dayanıklı tüketim malları, gıda işleme ve paketleme, kimyasal ürünler, mobilya ve elektronik ürünlerde ortak yatırımlar yapılması imkanlarını araştırmalarına karar vermişlerdir.
İnşaat ve Müteahhitlik Hizmetleri
19. Taraflar, ayrıca, Türk ve Hindistan müteahhitlik firmaları arasında ortak yatırımlar kurulmasının, ekonomik ilişkilerinin gelecekteki gelişimi açısından önemli olduğunu ifade etmişlerdir.
Türk Tarafı, Türkiye’nin uluslararası pazarlardaki tecrübe ve başarılarına atıfta bulunarak, Türk müteahhitlik firmalarının Hindistan’da inşaat projeleri üstlenmek arzusunda olduğunu tekrarlamışlardır.
Turizm
20. Taraflar, turizm faaliyetlerinin her iki ülke ekonomisinin gelişmesindeki önemini dikkate alarak, ilgili kuruluşlarını, 31 Ocak 1995 tarihli “İşbirliği Anlaşması” çerçevesinde faaliyetlerini arttırmaları yönünde teşvik etmeye karar vermişlerdir.
Türk Tarafı, Turizm Bakanlığı’nın, Turizm Karma Komitesi Birinci Dönem Toplantısı’nın 2000 yılının ikinci yarısında gerçekleştirilmesine hazır olduğunu ifade etmiştir.
Taraflar, ayrıca, turizmi teşvik etmek için karşılıklı olarak charter uçak seferleri düzenlenmesi imkanlarını görüşmüşlerdir.
Standardizasyon
21. Taraflar, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ile Hindistan Standardlar Bürosu (BIS) arasında standartlar alanında sürdürülen işbirliğinden duydukları memnuniyeti ifade etmişler ve adı geçen kuruluşları, TSE ve BIS’e ait marka ve sertifikaların tanınması konusundaki işbirliğinin arttırılması yönünde teşvik etmeye karar vermişlerdir.
Hindistan Tarafı, bu çerçevede, TSE ve BIS arasında 19 kasım 1993 tarihinde imzalanmış olan “İşbirliği Anlaşması”nın kapsamının uygunluk değerlendirmesi ve diğer gelişmeler ışığında gözden geçirilerek genişletilmesi ve yenilenmesi konusundaki isteğini ifade etmiştir.
Ulaştırma ve Haberleşme
Demiryolları
22. Türk Tarafı, IRCON’un üstlenmiş olduğu projelerdeki başarılarına değinerek, Hindistan tarafına, 2000-2004 Dönemi Beş Yıllık Yatırım Programı’nda yer alan demiryolu projeleri konusunda bilgi vermiştir. Türk tarafı, bu kapsamda, IRCON’u bir liste halinde sunulan TCDD projeleri ihalelerine katılmaya davet etmiştir. Hindistan Tarafı, ayrıca, IRCON tarafından üstlenilen demiryolu projelerinin bağlı ticaret esasına göre gerçekleştirilmesi konusunda işbirliği yapılmasını teklif etmiştir.
Denizyolu Taşımacılığı
23. Taraflar, Türk Deniz Nakliyat A.Ş.’nin, Hindistan’daki muhatabı ile kargoların çift yönlü olarak düzenli ve hızlı şekilde taşınmasını sağlamak amacıyla iki ülke arasındaki güzergah üzerinde belirlenecek bir yükleme limanı vasıtasıyla işbirliği yapmak arzusunda olduğunu not etmişlerdir.
Haberleşme
24. Taraflar, Türkiye ve Hindistan arasındaki yüksek kaliteli ve hızlı haberleşme bağlantısının önemini vurgulamışlardır. Türk Tarafı, Türk Telekom’un Hindistan’a santral, transmisyon ve şebeke teçhizatı ile transit haberleşme hizmetleri temin etme arzusunda olduğunu ifade etmiştir. Hindistan Tarafı, Hindistan Telekomünikasyon Limited Şirketi’nin (TCIL) üçüncü ülkelerdeki tecrübelerinden söz etmiş ve bu alanda ortak yatırımlar kurulması yoluyla işbirliği yapmayı teklif etmiştir.
Taraflar, Karma Ekonomik Komite’nin Dokuzuncu Dönem Toplantısı’nın, diplomatik kanallar aracılığıyla belirlenecek bir tarihte Ankara’da yapılmasına karar vermişlerdir.
Yeni Delhi’de, 9 Şubat 2000 tarihinde İngilizce iki asıl nüsha olarak hazırlanmış ve imzalanmıştır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ADINA
HİNDİSTAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ADINA
Prof. Dr. Abdulhaluk Mehmet ÇAY
Devlet Bakanı
Murasoli MARAN
Sanayi ve Ticaret Bakanı
BU DA LİNK
http://www.dtm.gov.tr/pazaragiris/kek/hindistan-8kek.htm
02.04.07 21:20
